Krzysztof Graboń - Złote myśli naszych czasów

Aleksandar Čotrić  jest serbskim aforystą, politykiem, prawnikiem oraz  autorem opowiadań. Urodził się w 1966 roku. Jego twórczość tłumaczono na wiele języków.  Mamy  przed sobą książkę zawierającą  złote myśli naszych czasów, które są krótkimi sentencjami trafiającymi w słuch odbiorcy.  Zmuszają do głębokiej refleksji. W nich możemy zobaczyć treść i przesłanie. 
Każdy aforyzm Čotrića  to trafne spostrzeganie zjawisk kulturowych, w których przyszło nam żyć;  zaczynając od kultury politycznej, a kończąc na życiu codziennym:
Nasze rzeki są czyste.
Do nich wylewamy olbrzymie ilości
proszku do prania, mydła i szamponu.
(s.15)
Tylko nieliczni potrafią dostrzec  dwie rzeczy. Pierwsza to  woda pojawiająca się jako symbol  oczyszczenia.  Druga rzecz jest stwierdzeniem faktu, że  ciągle żyjemy w  kulturze zdominowanej przez chemie: zaczynając od  produktów spożywczych, po proszki do prania ciągle kupowane w sklepach. Nieświadomie spotykamy się z  zachodzącymi procesami chemicznymi.
Ciągłe poszukiwanie jedności istnieje w kulturze od  najdawniejszych czasów.  Współczesnym przykładem jest   Unia Europejska. Różnorakość myśli wielu ludzi  powinna rodzić podstawę dialogu, a nie konfliktów.  Posiada ogromną siłę przebicia.  Dla jej powstania musi istnieć grupa ludzi, lub grupy.  Ogromna potrzeba jedności istnieje od zawsze.  Autor uświadamia nam ciągle wykrzykiwany slogan:
Teraz jedność jest nam potrzebna, jak nigdy dotąd.
Problem w tym, między innymi,
że wszyscy myślą inaczej niż ja.
(s.16).
Wyczuwa się  dążenie do rozwiązania  problemów, są jak  usterka w urządzeniu technicznym, którą należy jak najszybciej usunąć. Inna treść myśli może być bardzo kreatywna dla człowieka.
W aforyzmach Čotrića  często przewija się motyw Serbii.  Ma charakter  komentarza politycznego, lub pozornie  jakiegoś żartu, który rozbawi odbiorcę do łez.  Po wnikliwej analizie treści okazuje się, że te aforyzmy nie  są żartobliwe.  W nich  niekoniecznie musi pojawiać się motyw ojczyzny.  Może nam się pojawić motyw Serbii w połączeniu  z reakcją ludzką:
Naród czerpie korzyści
z działalności serbskiego parlamentu.
Śmiech to zdrowie.
(s.18)
Autor jako polityk  i prawnik odwołuje się do naszej podstawowej wiedzy z zakresu prawa i polityki.  Wie jak bardzo ważne są te dziedziny.
„Czarna księga – aforyzmy”  Aleksandara Čotrića  zawiera wiele niezwykłych myśli, które mogą zostać odczytywane  zbyt powierzchownie.  Każda linijka tej książki wymaga  naszej osobistej refleksji  z których zrodzi się stosunek do różnych rzeczy m.in. do narodu.  Są one kluczami do drzwi;  co zobaczymy za tymi drzwiami zależy tylko od nas – na ile chcemy cokolwiek zobaczyć.

––––––––
Aleksandar Čotrić „Czarna księga – aforyzmy”  tum. Olga Lalić-Krowicka , Krosno 2011. s. 53