SZKIC DO PORTRETU PREDRAGA

 

Na dłoni
żar
w oku
spokój
na wardze
słowo
zaspało
pod czołem
wysoko
przestrzelony
sen.

 

Biografia/Biografija


Duška Vrhovac-poetka, dziennikarka, tłumacz literacki oraz autor audycji dla radia i TV.
Urodzona 24. marca 1947 r. w Banja Luce (Bośnia i Hercegowinie). Studiowała oraz obroniła pracę dyplomową na katedrze powszechnej literatury oraz teorii literackiej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Belgradzkiego.
Utwory literackie publikuje od 1966. Zawodowa dziennikarka od 1971 r. W roku 1975 zaczyna pracować w Telewizji Belgrad, gdzie jako autor, redaktor, scenarzysta, i prowadzący, nagrała szereg ważnych oraz zauważonych dokumentalnych, aktualnych artystycznych programów oraz serii audycji.
Członkini Stowarzyszenia Literatów Serbskich, International Federation of Journalists i Stowarzyszenie Serbskich Tłumaczy Literackich. Nie jest członkiem żadnej partii politycznej. Matka trojga dzieci.
Od lipca 2005 zajmuje się pisarstwem i dziennikarstwem niezależnym.
Mieszka w Belgradzie.
Literatura:
Publikowała w pismach i czasopismach literackich (Orfej, Vidici, Mladost, Student, Znak, Polja, Putevi, Odjek, Lica, Književna reč, Književne novine, Jefimija, Pro Femina, Stremljenja, Književna Krajina, Politika...).
Laureatka kilku nagród poetyckich oraz Złotego odznaczenia  kulturalno-oświatowej wspólnoty Serbii.
Uczestniczyła w wielu literackich, dziennikarskich, naukowych i innych zebraniach, festiwalach i manifestacjach w kraju i zagranicą.
Opublikowała tomiki poezji:
SAN PO SAN, Wydawca: Nova knjiga, Beograd 1986.
S DUŠOM U TELU, Wydawca: Novo delo, Beograd 1987.
GODINE BEZ LETA, Wydawca: Književne novine i Grafos, Beograd 1988.
GLAS NA PRAGU, Wydawca: Grafos, Beograd 1990.
I WEAR MY SHADOW INSIDE ME, Wydawca: Forest Books, London, 1991.
S OBE STRANE DRINE, Wydawca: Zadužbina Petar Kočić, Banja Luka 1995.
ŽEĐ NA VODI, Wydawca: Srempublik, Beograd 1996.
BLAGOSLOV – sto sześć wierszy o miłości, Wydawca: Metalograf, Trstenik 1996.
ŽEĐ NA VODI, drugie uzupełnione wydanie, Wydawca: Srempublik, Beograd 1997.
IZABRANE I NOVE PESME, Wydawca: Prosveta, Beograd 2002.
ZALOG, Wydawca: Ljubostinja, Trstenik 2003.
OPERACIJA NA OTVORENOM SRCU, Wydawca: Alma, Beograd 2006.
ZA SVE JE KRIV PESNIK, Nezavisno elektronsko izdanje, Beograd 2007.

Jej utwory były tłumaczone na języki: angielski, hiszpański, włoski, niemiecki, grecki, francuski, turecki, rumuński, armeński, albański, macedoński oraz polski.
Publikowała we wspólnych zbiorach z największymi literatami serbskimi w świecie oraz w wielu antologiach w Serbii.
Książka S OBE STRANE DRINE była nominowana do nagrody Isiodry Sekulić oraz nagrody Branko Ćopicia, a książka ta S OBE STRANE DRINE oraz ŽEĐ NA VODI dostały się do ścisłego finału do nagrody Oktobarskiej (teraz jest to nagroda miasta Belgradu). Książka ZALOG dostała się do ścisłego finału do nagród Milan Rakić i Jefimija.
Przetłumaczone ksiązki:
Fridrih Direnmat: SUDIJA I NJEGOV DŽELAT, BIGZ Beograd 1975.
Ignacio Ambrođo: IDEOLOGIJE I KNJIŽEVNOST, Slovo ljubve, Beograd 1979.
Dziennikarstwo:
Opublikowała liczne teksty oraz wywiady w pismach i czasopismach: Politika, NIN, Borba, Duga, Književne novine, Književna reč, Intervju, Reporter, Pravda, Glas javnosti, Danas...oraz teksty i scenariusze dla radiowych i i telewizyjnych audycji.
W Trzecim programie radio Belgrad przez kilka lat była stałym współpracownikiem kroniki kulturalnej, pisząc o literackich, teatralnych oraz innych artystycznych nowościach i wydarzeniach w kraju i zagranicą.
Autor, redaktor, scenarzystka i prowadząca licznych telewizyjnych audycji i serii w ramach Aktualności Programu Informacyjnego, w Redakcji programu dokumentalnego RTS, zajmując się przede wszystkim bieżącymi i tak zwanymi tematami tabu z różnych dziedzin, od polityki do kultury, w kontekście cywilizacyjnym.
Najważniejsze serie audycji:
IZABRANO IZ DRUGIH TV CENTARA (1981-83.)
TV FELJTON (1982-84.)
DOKUMENTI NAŠEG VREMENA (1984-87.)
SVET TIŠINE (1987-88.)
DIREKTNI PRENOSI (1987-89.)
IZVESNA PITANJA (1989–1999.)
NACIONALNI I KULTURNI PREPOROD - ŠTA TO DANAS ZNAČI (2002-2004.)
SVET U KOMUNIKACIJI – INTERNET (2004-2005.)
Autor licznych tekstów i scenariuszy dla programów dziecięcych RADIO i TV programów DOBRO JUTRO DECO i LAKU NOĆ DECO.
Seria NACIONALNI I KULTURNI PREPOROD - ŠTA TO DANAS ZNAČI dostała się do ścisłego finału do nagrody Urednički podvig godine (2004.).
Działalność humanitarna:
Przez dwadzieścia lat zajmuje się także działalnością humanitarną. Zorganizowała i urzeczywistniła wiele licznych akcji humanitarnych dla dzieci, ubogich, szpitali oraz uciekinierów. Za tą działalność została wyróżnienie.

 

 Duška Vrhovac- pesnikinja, novinar, književni prevodilac i radio i TV autor
Rođena 24. marta 1947. godine u Banja Luci. Studirala i diplomirala na Odseku za svetsku književnost i teoriju književnosti Filološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu.
Književne radove objavljuje od godine 1966. Profesionalni novinar od 1971. Godine 1975. zaposlila se u Televiziji Beograd, gde je, kao autor, urednik, scenarista, i voditelj, ostvarila niz značajnih i zapaženih dokumentarnih, aktuelnih i umetničkih emisija i serija.
Član Udruženja književnika Srbije, International Federation of Journalists i Udruženja književnih prevodilaca Srbije. Nije član ni jedne političke partije. Majka troje dece.
Jula 2005. godine, kao urednik složenih projekata, prestala da radi u RTS i od tada je pisac i slobodni novinar. Živi u Beogradu.
Književnost:
Objavljivala u književnim listovima i časopisima (Orfej, Vidici, Mladost, Student, Znak, Polja, Putevi, Odjek, Lica, Književna reč, Književne novine, Jefimija, Pro Femina, Stremljenja, Književna Krajina, Politika...).
Dobitnik nekoliko nagrada za poeziju i Zlatne značke za širenje kulture Kulturno-prosvetne zajednice Srbije.
Učestvovala na mnogim književnim, novinarskim, naučnim i drugim skupovima, festivalima i manifestacijama u zemlji i u inostranstvu.
Objavljene knjige poezije:
SAN PO SAN, Izdavač: Nova knjiga, Beograd 1986.
S DUŠOM U TELU, Izdavač: Novo delo, Beograd 1987.
GODINE BEZ LETA, Izdavač: Književne novine i Grafos, Beograd 1988.
GLAS NA PRAGU, Izdavač: Grafos, Beograd 1990.
I WEAR MY SHADOW INSIDE ME, Izdavač: Forest Books, London, 1991.
S OBE STRANE DRINE, Izdavač: Zadužbina Petar Kočić, Banja Luka 1995.
ŽEĐ NA VODI, Izdavač: Srempublik, Beograd 1996.
BLAGOSLOV – stošest pesama o ljubavi, Izdavač: Metalograf, Trstenik 1996.
ŽEĐ NA VODI, drugo dopunjeno izdanje, Izdavač: Srempublik, Beograd 1997.
IZABRANE I NOVE PESME, Izdavač: Prosveta, Beograd 2002.
ZALOG, Izdavač: Ljubostinja, Trstenik 2003.
OPERACIJA NA OTVORENOM SRCU, Izdavač: Alma, Beograd 2006.
ZA SVE JE KRIV PESNIK, Nezavisno elektronsko izdanje, Beograd 2007.

Pesme prevođene na engleski, španski, italijanski, ruski, nemački, grčki, francuski, turski, rumunski, jermenski, albanski, makedonski i poljski jezik.
Zastupljena u izborima naših najznačajnijih pesnika u svetu i u mnogim antologijama u nas.
Knjiga S OBE STRANE DRINE bila je nominovana za nagradu Isidora Sekulić i nagradu Branko Ćopić, a knjige S OBE STRANE DRINE i ŽEĐ NA VODI bile su u najužem izboru za Oktobarsku nagradu (sada Nagrada grada Beograda). Knjiga ZALOG bila je u najužem izboru za nagradu Milan Rakić i Jefimija.
Prevedene knjige:
Fridrih Direnmat: SUDIJA I NJEGOV DŽELAT, BIGZ Beograd 1975.
Ignacio Ambrođo: IDEOLOGIJE I KNJIŽEVNOST, Slovo ljubve, Beograd 1979.
Novinarstvo:
Objavila brojne tekstove i intervjue u listovima i časopisima: Politika, NIN, Borba, Duga, Književne novine, Književna reč, Intervju, Reporter, Pravda, Glas javnosti, Danas... i tekstove i scenarija za radio i televizijske emisije.
U Trećem programu Radio Beograda nekoliko godina bila stalni saradnik kulturne hronike, pišući o književnim, pozorišnim i drugim umetničkim pojavama i događajima kod nas i u inostranstvu.
Autor je, urednik, scenarista i voditelj brojnih televizijskih emisija i serija u okviru Aktuelnosti Informativnog programa, u Redakciji dokumentarnog programa RTS, baveći se uglavnom aktuelnim i tzv. tabu temama iz raznih oblasti, od politike do kulture, u civilizacijskom kontekstu. Neke od tih emisija završavale su u bunkeru, gde se i sada nalaze.
Najvažnije serije:
IZABRANO IZ DRUGIH TV CENTARA (1981-83.)
TV FELJTON (1982-84.)
DOKUMENTI NAŠEG VREMENA (1984-87.)
SVET TIŠINE (1987-88.)
DIREKTNI PRENOSI (1987-89.)
IZVESNA PITANJA (1989–1999.)
NACIONALNI I KULTURNI PREPOROD - ŠTA TO DANAS ZNAČI (2002-2004.)
SVET U KOMUNIKACIJI – INTERNET (2004-2005.)
Autor brojnih tekstova i scenarija za dečje RADIO i TV emisije DOBRO JUTRO DECO i LAKU NOĆ DECO.
Serija NACIONALNI I KULTURNI PREPOROD - ŠTA TO DANAS ZNAČI bila je u najužem izboru za nagradu Urednički podvig godine (2004.).
Dobrotvorni rad
Dvadeset godina bavi se humanitarnim radom. Organizovala je i sprovodila u delo brojne akcije pomoći deci, siromašnima, bolnicama i izbeglicama. Nosilac je Povelje humanosti.